Düşünen Tohum Konuşan Toprak: Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri AKS’ta

Antalya Kültür Sanat’ta, 21 Nisan 2018 tarihinde açılacak “Düşünen Tohum Konuşan Toprak: Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri-Aksu Köy Enstitüsü (1940-1954)” sergisi  5 Ağustos 2018 tarihine kadar görülebilir.

Antalya Kültür Sanat, 21 Nisan 2018 tarihinde açılacak yeni sergisinde kültür ve aydınlanma tarihimizde önemli bir yer tutan köy enstitülerine odaklanıyor. “Düşünen Tohum Konuşan Toprak: Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri-Aksu Köy Enstitüsü (1940-1954)” adlı sergi, köy enstitülerini genel olarak irdelerken Antalya Aksu Köy Enstitüsü’nü ayrıca mercek altına alıyor.

40 bin köyün 31 bininde okulun olmadığı, erkeklerin yüzde 76, kadınların yüzde 92’sinin okuma yazma bilmediği 1930’ların Türkiye’si büyük bir eğitim seferberliğine girişti. Bu seferberliğin en büyük ayağı Köy Enstitüleriydi. 1940-1954 yılları arasında ülkenin dört bir yanında 21 adet Köy Enstitüsü kuruldu. Köylerden toplanan çocuklar bu okullarda “İş için eğitim-iş içinde eğitim” prensibiyle eğitildi ve öğretmen olarak köylere gönderildiler. Duvarcılıktan dokumacılığa, arıcılıktan balıkçılığa, fizikten edebiyata, müziğe, resime, tiyatroya, pek çok konuda bilgi sahibi olan bu öğretmenler ülkenin her yerinde genç Cumhuriyet’in yeni insanını yetiştirmek için çalıştılar. Ancak dış ve iç baskılarla 1946’dan itibaren yavaşlayan seferberlik süreci, 1954 yılında Enstitülerin kapatılarak öğretmen okullarına dönüştürülmesiyle sona erdi.

“Düşünen Tohum Konuşan Toprak: Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri 1940 – 1954” sergisi, bu süreci arşiv belgeleri, fotoğraflar, kişisel eşyalar ve tanıklıklarla anlatıyor.  Suna ve İnan Kıraç Vakfı İstanbul Araştırmaları Enstitüsü tarafından, İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı işbirliğiyle, Ekrem Işın küratörlüğünde hazırlanan sergi 17 Nisan – 31 Mayıs 2013 tarihlerinde  İstanbul Araştırmaları Enstitüsü’nde izleyiciyle buluştu;  daha sonra Ankara, Eskişehir ve İzmir’de tekrarlandı. Antalya için yeniden düzenlenen sergide Aksu Köy Enstitüsü’ne geniş yer verildi. Antalya’nın toplumsal hafızasında silinmez izler bırakan Aksu Köy Enstitüsü’nün tanıklıklar ve fotoğraflarla mercek altına alındığı sergiye özel koleksiyonlar ve Antalya İl Milli Eğitim Tarihi Müzesi’nden seçilen dönem eserleri de eşlik ediyor.

Serginin açıldığı 21 Nisan 2018 Cumartesi günü saat 15:00’de konunun farklı boyutlarıyla tartışılacağı bir panel düzenlenecek. “ Tonguç’la Taş Taşımak” başlığı altında düzenlenen panele sergi küratörü Ekrem Işın, İsmail Hakkı Tonguç Belgeliği Vakfı Müdürü Metin Kansu, gazeteci – yazar Işık Kansu,  1944 Aksu Köy Enstitüsü mezunu, eğitimci -yazar Pakize Türkoğlu ve Yeni Kuşak Köy Enstitüleri Derneği Antalya Şubesi Başkanı öğretmen – rehber – yazar Yavuz Ali Sakarya konuşmacı olarak katılacaklar.

“Düşünen Tohum Konuşan Toprak: Cumhuriyet’in Köy Enstitüleri-Aksu Köy Enstitüsü (1940-1954)” sergisi  5 Ağustos 2018 tarihine kadar görülebilir.