Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde “Kanun Hükmü” İçin Karar Anı

Seher Özen Karadeniz            

Antalya Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde 7-14 Ekim tarihleri arasında gerçekleşecek olan 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ne sansür gölgesi düştü. Festivalin belgesel kategorisine yer alan ‘Kanun Hükmü’ adlı film, belgeselde yer alan bir kişi hakkında devam eden yargı süreci nedeniyle festivalden çıkarılması tartışma yarattı.

FİLMİN SANAT YÖNETMENİ BUGÜN HAYATINI KAYBETTİ

“Kanun Hükmü” belgesel filminin sansür tartışmaları sürerken, film ekibi ve sinemacılar bugün acı bir haberle sarsıldı.  “Kanun Hükmü” belgesel filminin yönetmeni Nejla Demirci Twitter hesabından, film ekibinden görüntü yönetmeni İlker Berke’yi kaybettiklerini duyurdu.  Demirci açıklamasında “Kanun Hükmü” belgesel ekibinden görüntü yönetmeni sevgili dostum güzel insan İlker Berke’yi kaybettik.  Oysa daha dünden cevapsız çağrısı var . O telefona bakamadım… o telefona geri dönemedim” diye yazdı.

Ne olmuştu ve üç günlük süreçte neler yaşandı kısa bir göz atalım istedim.

Antalya Altın Portakal Film Festivali Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu, filmle ilgili kararı 22 Eylül’de yaptığı  yazılı açıklamayla duyurmuş ve belgeselde yer alan kişilerden birinin yargı sürecinin devam ediyor olması nedeniyle, yargı süreci bitene kadar belgeselin festivalden çıkarıldığını belirmişti.

Bu açıklama üzerine belgeselin yönetmeni Nejla Demirci, karara, “Bu yaşanan hukuksuzluk, açık seçik sansürün muhatabı sanat özgürlüğünden yararlanması gereken Türkiye toplumudur. Hukuk, demokrasi isteyen Türkiye toplumu mağdur edilmiştir. Bu yaşanan Belgesel Sinemaya bir darbedir” sözleriyle tepki göstermişti.

“FİLMLERDE SUÇ UNSURU ARAYAN BU BAKIŞI VE SANSÜR YAPTIRIMININ NORMALLEŞMESİNİ KABUL ETMİYORUZ”

Demirci’nin bu tepkisinden sonra 20 jüri üyesi de yaptıkları yazılı açıklamayla; “Kanun Hükmü” filminin Belgesel Yarışma seçkisine geri alınmasıyla görevlerini ancak yerine getirebileceklerini duyurdu. Jüri üyelerinin yaptığı açıklama şöyle:

“60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nin Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması, Ulusal Belgesel Film Yarışması, Ulusal Kısa Metraj Film Yarışması, Edebiyat Uyarlaması Senaryo Yarışması ve Belgesel Film Yarışması Seçici Kurulu bölümlerinde görevli jüri üyeleri olarak, ülkemizin en köklü film festivalinde Nejla Demirci’nin ‘Kanun Hükmü’ belgeselinin ani bir kararla yarışma programından çıkarılmasını şaşkınlık ve üzüntüyle karşıladık.

Filmlerde suç unsuru arayan bu bakışı ve sansür yaptırımının normalleşmesini kabul etmiyoruz. Yıllardır süren Antalya Altın Portakal Film Festivali geniş bir mutabakatla topluma aittir. Demokratik ilkelerden, ifade özgürlüğünden ödün veremez. Bu bağlamda sanatçılar için güvenli bir alan olmaya devam etmesi yaşamsaldır. Jüri üyeleri olarak bizler de meslektaşlarımızla yan yana durmayı görev biliyoruz. Aşağıda imzası bulunan jüri üyeleri olarak, 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali’ndeki görevimizi, “Kanun Hükmü” filminin Belgesel Yarışma seçkisine geri alınmasıyla yerine getirebileceğimizi kamuoyuna duyururuz.”

Açıklamanın altında festival jüri üyeleri; “Demet Akbağ, Ayşegül Aldinç, Onur Saylak, Özcan Alper, Mehmet Günsur, Ali Aga, Sema Kaygusuz, Behiç Ak, Zeynep Dadak, Deniz Tortum, Elif Refiğ, Hazar Ergüçlü, Paolo Bertolin, Ali Ercivan, Hakan Bıçakcı, Anna Maria Aslanoğlu, Ezel Akay, Engin Palabıyık, Senem Erdine, Ahmet Gürata”nın imzaları yer alıyor.

SİNEMASEVERLER FESTİVAL YÖNETİMİNİN KARARINI BEKLİYOR

Bu açıklama hem Antalya kamuoyunda hem de Türkiye kamuoyunda yankı buldu. SİAD, Oyuncular Sendikası, Senaristbir, Belgesel Sinemacılar Birliği ve Antalya’dan da Modern Zamanlar Sanat Derneği’nin de aralarında bulunduğu STK’lar kararın yerinde olmadığını, sansürü kesinlikle kabul etmediklerini belirterek geri alınması gerektiği yönünde açıklamalarda bulundu.

Yönetmen Nejla Demirci’nin ‘Kanun Hükmü’ belgesel filminin Antalya Altın Portakal Film Festivali komitesi tarafından gösterimden çıkarılmasına siyasiler de tepki gösterdi. Yeşil Sol Parti’den Ömer Faruk Gergerlioğlu, DEVA Partisi’nden Mustafa Yeneroğlu, CHP’den ise Yüksel Taşkın sansüre karşı çıktı.

CHP’li Antalya Büyükşehir Belediyesi’ne seslenen Gergerlioğlu, “Bu skandalın faili siz misiniz?” diye sordu. “Zulmen, zorbalıkla işinden atılan insanların hak mücadelesi filmi Altın Portakal film festivalinden siyasi baskıyla çıkarılmış!” diyen Gergerlioğlu, belgeselin yeniden gösterime konması çağrısında bulundu.

Toplumun değişik kesimlerinden gelen tepkilere Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek ve Festival Genel Sanat Yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu’ndan henüz bir açıklama gelmezken, krizin ne zaman ve nasıl çözüleceği, festivalin zamanında yapılıp yapılmayacağı sorularını da akıllara getirdiğini söyleyebiliriz.