Antalya Kent Konseyi ANPİL için bütüncül koruma istedi
|Antalya Kent Konseyi, Pil Fabrikası’nda tescil edilmeyen 8 adet yapı ile açık alan düzenleme ve peyzaj öğelerinin de bütüncül koruma prensibiyle tescillenmesi için Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na başvurdu.
Antalya Kent Konseyi Kültürel Miras Çalışma Grubu, Antalya Pil Fabrikası’nın (ANPİL) Millet Bahçesi’ne dönüştürüleceğine ilişkin basında yer alan haberler üzerine konuyu gündemine aldı. Uzmanların katımıyla bir yılı aşkın süredir yapılan toplantılarda Pil Fabrikası’nın durumu görüşüldü, arşiv taraması yapıldı, fabrika alanı gezilerek gözlemlendi ve ardından kapsamlı bir rapor hazırlandı.
Kurumlarla yapılan yazışmalarla da Pil Fabrikası alanıyla ilgili plan ve projelere ilişkin bilgi alındı. Yapılan yazışmalarda ve toplantılarda Pil Fabrikası alanındaki tüm yapıların tescil edilmediği, bu yapılardan sadece 11’inin tescillendiği ve 134 bin 347 metrekarelik alana yapılması planlanan Millet Bahçesi’nin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanlığı tarafından projelendirildiği ortaya çıktı.
TESCİLİ TALEP EDİLEN YAPI VE ALANLAR
Antalya Kent Konseyi, yapılan toplantılar ve toplanan veriler ışığında Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne başvuruda bulunarak Pil Fabrikası alanında tescil edilmeyen 8 adet yapı ile açık alan düzenleme ve peyzaj öğelerinin de tescillenmesini talep etti. Tescili istenen yapı ve alanların listesi şöyle: Nizamiye yapısı / giriş binası, misafirhane ve yönetim yapısı, personel lojmanları, yüzme havuzu ve hizmet alanları, depo yapısı, soğuk hava deposu yapısı, marangozhane (bakım-onarım atölyeleri) yapısı, gözetleme kulesi ile açık alan düzenlemeleri ve peyzaj öğeleri (tenis kortu- futbol soyunma kabinleri-stadyum, futbol sahası ve portatif izleyici alanı-alternatif futbol sahası).
Kent Konseyi’nden Koruma Kurulu’na gönderilen yazıda şu talepler sıralandı: “Endüstriyel mirasın korunmasına dair ilgili uluslararası ölçütler baz alınarak hazırlanan raporda bugün tüm dünya ülkeleri tarafından kabul edilen ve Türkiye’de ancak son yıllarda kendine uygulama alanı bulan Bütüncül Koruma prensibi temel alınarak; 1972-74 yılları arasında tek seferde planlanarak inşa edilen MKE Antalya Pil Fabrikası Yerleşkesi’nin döneminin endüstriyel, mimari, yapısal ve estetik özelliklerini yansıtan, aynı zamanda Antalya kent tarihinde ve kolektif hafızasında anı değeri olan bu yapılar bütününün tamamının tescil edilmesi gerektiği önerilmiştir. Unutulmamalıdır ki, ‘mimari eser’ işlevi oluşturan yapılar bütününü ifade eder. Bütünün parçalara ayrılarak bazılarının kaldırılması yapının özgünlüğünün yitirilmesi anlamına gelir. Süreç içerisinde yapıda ve yapıya ait çevre düzeninde işlev değişikliği yapılabilir. Ancak bu eylem geçicidir. Bir süre sonra başka işlevler de verilebilir. Geleceğe aktarılacak olan ise özgün mimari eser olmalıdır.”
KENT KONSEYİ YAKINDAN TAKİP EDİYOR
“Kent Konseyi olarak Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun Pil Fabrikası Yerleşkesi’nde belirlediği 11 yapı ve alanın korunma alanı (içerisindeki tescilsiz yapıların yıkım kararının Kurul onayına bağlı olduğu) olarak tescil edilmiş olmasına ek olarak, henüz tescil edilmemiş olan ve listesi verilen 8 adet yapı ile açık alan düzenleme ve peyzaj öğelerinin tescil edilmesi önerimizin Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu üyelerince değerlendirilmesini tekrar talep ederiz. Bunun yanı sıra bilindiği gibi 2863 sayılı yasaya göre ‘korunma alanı’ ilan edilen bir alanda yapılacak her türlü değişikliğin öncelikle Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun onayına sunulması gerekmektedir. MKE Antalya Pil Fabrikası alanında yapılacak her türlü yapım ve yıkım da ancak Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu onay verirse yıkılabilecektir. Sonuç olarak; MKE Antalya Pil Fabrikası’nda yapılan çalışmalarla ilgili Kent Konseyi olarak konuyu yakinen takip ettiğimizi bildirir, bilgi talebimiz ve tescil önerimizin Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu üyelerince değerlendirilmesini talep ediyoruz.”
Başvuru yazısına, Antalya Pil Fabrikası yapıları ile alana ilişkin eski ve mevcut durumu yansıtan fotoğraflar da eklendi.