Antalya’nın Çan’ı (Venedik Yapımı)

Yolumuz geçenlerde Antalya Oyuncak Müzesine düştü… Müzeyi gezerken karşımıza koca bir çan çıkınca çok şaşırdık. İstedik ki paylaşalım.

Ancak anlamadığımız çan’ın neden Oyuncak müzesinde sergilendiği… Oyuncak ile ilgisi nedir?

Konacak yer bulunamadığı için oyuncak müzesine konmuş gibi algılanıyor. Halbuki çok daha farklı yerlerde sergilenip daha çok Antalyalı ile buluşabilir…

İşte hikayesi;

Bu çan’ın, Lara yöresinde geniş toprakları olan Rum asıllı bir Osmanlı vatandaşının, 19.yüzyıl sonu, 20. Yüzyıl başlarında, Sera Oteli’nin bulunduğu yerde yaptırdığı bir kiliseye ait olduğuna ilişkin öyküsünü 1984 yılında 83 yaşındayken ölen Mehmet Mustafa Tüzken, 1981 yılında Giray Ercenk’e anlatmış.

“Çektiği eklem ağrıları için İstanbul’da görüştüğü dostlarının tavsiyesi ile gittiği İsviçre’de doktorlar, “eski kitaplarda, Antalya yöresindeki Lara Kumsalının bu tür rahatsızlıkların tedavisinde faydalı olduğuna ilişkin bilgiler olduğunu; yaz aylarında kuma gömülmesinin ağrılarına iyi gelebileceğini söylediler…

Antalya’ya dönüşünde önerildiği gibi, Lara’da “kuma gömülme” seanslarına başladı… Ağrılarının azalması, sağlığının düzelmesi ile şükran ifadesi olarak bugün Sera Oteli’nin bulunduğu yerdeki arazisine küçük bir kilise yaptırdı…

Kurtuluş Savaşı’nın sonunda bağıtlanan Lozan Anlaşması uyarınca Rumlar Yunanistan’a gitmek üzere Antalya’dan ayrıldılar…

Bölge, öteden beri Lara ve çevresinde kışlayan Kızılcadağ’daki Çikinoba (Çirkinoba), -şimdi Güzeloba- halkının yaz/kış kullandığı üretim ve yaşam alanı haline geldi… Kilise bir süre sonra yıkıldı…. Kiliseyi yaptıranın olağandışı varsıllığı çan’ın “altın” olabileceği algısını yarattı ve çan eteğinden kırıldı; ancak altın olmadığı anlaşılınca parçalanmaktan kurtuldu…”

Sonraki yıllarda Belediye deposuna taşındı ve unutuldu…”

Çan, Selahattin Tonguç’un Belediye Başkanlığı (1973-80) döneminde, bulunduğu yerden alınarak, makam odasında küçük bir podyumun üzerine kondu… Daha sonraki yıllarda yeniden depoya kaldırılan çan, 2011 yılında Oyuncak Müzesine yerleştirildi…

Çan’ın üzerinde, Hıristiyan inanışında kutsal varlıklar olduğuna inanılan aizlere ait kabartmalar ve Venedik’te faaliyet gösteren dökümcü firmaya ait bilgiler yer almaktadır…