Antalya’nın Tahinli Piyazı’na İlk Belge Verildi

Antalya piyazı, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası öncülüğünde tescillenmişti. Dün düzenlenen törenle Antalya piyazının ilk “Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’ de tarihi Topçu Restoran’a verildi. Restoranın üçüncü kuşak temsilcisi Koray Gül, belgeyi almasının ardından, tescil alan “Antalya Piyazı”nı bir kez de kameralar önünde hazırladı.

 

Seher Özen Karadeniz

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO)’nun başvusu üzerine geçtiğimiz yıl tescil alan Antalya Piyazıyla ilgili ilk “Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’ dün ilk müracaatı yapan Antalya’nın tarihi kebapçısı Topçu Kebap Restoran’a verildi. ATSO Başkanı Davut Çetin törende, Topçu Kebap restoranın üçüncü kuşak temsilcisi Koray Gül’e ilk tescil belgesini takdim etti. Gül, tescil belgesini almasının ardından, tahinli olmasıyla ayrıcaklı bir yere sahip olan “Antalya Piyazı”nı basın mensuplarının önünde özenle hazırladı.

Artık, ‘Antalya Piyazı servis ediyorum’ diyen restoranlar odadan tescil belgesi alarak, tescil alan tarife uymak zorunda. Törende bir konuşma yapan ATSO Başkanı Davut Çetin, Coğrafi İşaret Tescil Belgesi uygulamasına geçilmesinin, hem Antalya’nın yöresel ürünlerinin üretilmesi ve geliştirilmesini destelemek, hem de restoranları bu ürünleri kullanmaya teşvik etmek noktasında önem taşıdığına dikkat çekti.

ATSO’nun öncülüğünde önemli yöresel ürünler için coğrafi işaret tescili aldıklarını hatırlatan Başkan Çetin, 2016 yılında başladıkları Antalya piyazı tescil çalışmasının ardından, Antalya Turunç Kabuğu Reçeli, Antalya Bergamot Kabuğu Reçeli, Antalya Usulü Kabak Tatlısı ve Antalya Serpme Böreği için de tescil alma   çalışmalarının sürdürüldüğünü söyledi.

ATSO Başkanı Çetin  “Antalya Piyazı servis edenler bizden onay almak zorunda”

ATSO Başkanı Çetin; tescil uygulamasıyla birlikte “Antalya Piyazı” üreten, satışa sunan ya da menüsünde, kartvizitinde, ambalajında, tabelasında, ticari unvanında vb. yerlerde bu adı kullanan ya da satış, pazarlama, reklam, promosyon vb. faaliyetlerinde bu adı kullanan veya kullanmak isteyen kişiler hak sahibi olanların Antalya Ticaret ve Odası’ndan kullanma izni almaları gerektiğini açıkladı.  Kendi üyelerine Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’ni başvuru halinde ücretsiz verdiklerini açıklayan Çetin, üye olmayanların da 300 TL’lik bilirkişi ve belge ücreti ödemeleri koşuluyla bu belgeyi alabileceklerini belirtti.

Antalya Piyazı’nın bilinirliğini artırmak için bütün oda, borsa ve belediyelerle işbirliği yapacaklarını, bu işbirliği çerçevesinde Antalya’nın tüm ilçelerinde billboardlarda Antalya Piyazı tescili ile ilgili tanıtım afişlerine ver vereceklerini belirten Çetin şöyle devam etti: “Biz kalite standardına uygunluğa bakıyoruz ve bugün olduğu gibi, “Antalya Piyazı Coğrafi İşareti Kullanma Yeterliliği ve Yetkisine Sahiptir” ibaresinin yer aldığı   sertifikayı veriyoruz. Tahinli piyaz bir Antalya buluşudur, Antalya’nın fikri mülkiyetidir, bu hakkımıza herkes saygı göstermelidir. İstanbul’da bazı restoranlar Antalya piyazı adıyla servis yapıyorlar, onların da artık bizden onay almaları gerekiyor.”

ATSO Başkanı Çetin, Antalya piyazı tescili ile amaçlarının piyazı korumak değil, Antalya’nın kültürünü, kimliğini, farklı değerlerini korumak ve kentin kendine has kültür ögelerini katma değere dönüştürmek olduğunu belirtti. Çetin “Bir kentin kimliği; mimarisi, yemekleri, esnafı, insanlarının davranışı, sanat gibi   unsurlardır.  Kentlerimiz kimlikli olursa, insan da kimlikli, kişilikli olur. Kentin kültürünü, kimliğini kaybettiği yerde turizm ve ticaret gelişmez, hatta insanların da kültürü ve kişilikleri zayıflar” dedi.

Antalya turizminin bu tür kültür çalışmalarıyla, gastronomiyle gelişmesinin önemine dikkat çeken Çetin, restoranlara özgün ürün üretmek ve markalaşmak konusunda büyük görev düştüğünü söyledi. Antalya’da geleneksel Antalya yemekleri yapan çok az restoran olduğunu belirten Çetin, yerel tarihçi Hüseyin Çimrin tarafından yazılan ve ATSO tarafından basılan ‘Antalya Yemekleri’ kitabındaki tarifleri restoranların deneyip, menülerini koyması gerektiğini kaydetti.

Yöresel ürünlere, mutlaka tarihi, geleneksel ürün olarak da bakılmaması gerektiğini ifade eden Çetin, Elmalı’ya özgü leblebi ve helvanın da yöresel ürün olarak pazarlanabileceğini, Antalya Piyazıyla birlikte, onun olmazsa olmazı olan Antalya susamına da sahip çıkılması gerektiğini, böylelikle   turizm ve ticaret gelişirken kırsal alanda da tarımın gelişeceğini kaydetti.

Yöresel lezzetlerin bilinirliğinin arttırılması için çeşitli etkinliklerin de planlanabileceğini belirten Çetin, Antalya gastronomi günleri, gastronomi festivali ve yemek yarışmaları gibi etkinliklerle, yöresel ürün ve mutfağa, bu mutfağın yaratıcılarına dikkat çekilebileceğini, bu konudaki çalışmalara yerel basının da destek vermesi gerektiğini söyledi.

Coğrafi İşaretler Pazarı Büyüyor

Günümüzde tüketicilerin yediği yemeğin, sebze ve meyvenin nereden geldiğine özgün olup olmadığına önem verdiğine dikkat çeken Çetin, tüketicinin bu yaklaşımının da dünya coğrafi işaretler pazarını 200 milyar dolar seviyesine getirdiğini belirtti.

Avrupa Birliği’nde pazarın büyüklüğünün 55 milyar avroluk bir değere ulaştığını, AB’de coğrafi işaretli ürünlerin fiyatlarının coğrafi işaretli olmayan benzer ürünlerden 2-3 katı daha yüksek fiyata satıldığını belirten Başkan Çetin,  Türkiye’de coğrafi işaret alabilecek yaklaşık 2 bin 500 ürün bulunduğunu hatırlatarak bugüne kadar ancak 363 ürün için tescil alındığını, 408 ürün coğrafi işaret için sırada beklediğini, pazarın daha da büyütülebileceğini kaydetti. Çetin; “Önemli olan bir yörede üreticinin özgün ürün üretmesi ve ürününe sahip çıkmasıdır. Bugün Avrupa’da birçok bölge %100 yerli ürün etiketiyle yerel ürünlerini satmaktadır. Avrupa’da özellikle küçük illerde ve ilçelerde otellerde ve restoranlarda yörenin eti, yörenin tahılı, sebzesi kullanılmakta ve satılmaktadır. Yöresel ürünler hem bölge ekonomisini geliştirmekte hem de turizme bir zenginlik katmaktadır” dedi.

ATSO Yönetim Kurulu üyelerinin de katıldığı törene ulusal ve yerel basının temsilcilerinin yoğun ilgi gösterdiği gözlendi. ATSO Başkanı Davut Çetin’in Koray Gül’e belgesini vermesinin ardından, törene katılanlara Antalya’nın geleneksel lezzeti köfte-piyaz ikram edildi.

ATSO Başkanı Davut Çetin toplantının sonunda, Topçu Kebap gibi diğer restoranların da yöresel ürünlere ilgi gösterip, sahip çıkarak kendi restoranları için de Coğrafi İşaret Tescil Belgesi’ni almaları konusunda gayret göstereceklerini umduğunu söyledi.

Coğrafi İşaret alan “Antalya Piyazı”nın tarifi;

Kullanılan Malzemeler

Kuru fasulye, tahin, sarımsak, kaya tuzu, limon suyu, sirke, domates, soğan (isteğe göre), yumurta (isteğe göre), maydanoz, zeytinyağı.

Ana Malzeme

1 kg kuru fasulye: Sıra tipi kuru fasulye (mat, damarlı, küçük taneli)

Tarator Malzemeleri

Haşlanmış kuru fasulye 2-3 yemek kaşığı (Piyazcıların bazıları sosa fasulye koymadıklarını, sosunu yoğunlaştırdığını söylemektedirler.)

1 kg tahin: Kavrulmamış, açık renkli, yerli susamdan yapılmış tahin

1 baş sarımsak: Kaya tuzu ile dövülmüş yerli sarımsak

1 yemek kaşığı tuz: Kaya tuzu

250 ml. limon suyu: Mevsimine göre Antalya’da yetiştirilen Kara limon veya İnterdonato limonu suyu

250 ml. sirke: Üzüm sirkesi

Üst Malzemeler

Domates: Mevsimine göre tarla veya sera domatesi

Soğan: Beyaz, tatlı soğan (isteğe göre)

Yumurta: Haşlanmış yumurta (isteğe göre)

Maydanoz: Günlük, taze maydanoz

Zeytinyağı: Naturel sızma

Fasulye Haşlama

Fasulye bir gün önceden tuzlu suda ortam sıcaklığında bekletilir. Geceden bekletilen suyu dökülür, birkaç kez suyu değiştirilir. Üste çıkanlar ve köpüğü alınır. Fasulyeler çatlayıp iyice pişinceye, haşlama suyu çekilir gibi oluncaya kadar haşlanır ve ılımaya bırakılır. Süzülerek tabağa alınır.

Tarator Hazırlama

Tarator sosu hazırlanırken tahin, limon suyu, kaya tuzu, sarımsak ve sirke (isteğe bağlı 2-3 yemek kaşığı haşlanmış fasulye) kullanılır. Büyük çaplı üretimde oran olarak, 1 kg tahine 250 ml. sirke, 250 ml. taze sıkılmış limon suyu, 1 yemek kaşığı kaya tuzu ve 1 baş sarımsak kullanılır.

Servise Hazırlama

Fasulye ılıkken üzerine tarator sosu gezdirip, karıştırılır, üzerine de doğranmış domates, isteğe göre soğan ve haşlanmış yumurta eklenir. Zeytinyağı ve maydanoz ile servis edilir.