Güzelleştirme Sırası Ne Zaman Binalara Gelecek?

Avrupa’nın en büyük uçak bileti arama motoru Skyscanner’a göre Antalya internetten en çok aranan yerlerin başında geliyor. Antalya yine bu yıl milyonlarca ziyaretçiyi ağırlamaya hazırlanıyor. Yabancı konuklarımızı kent içine getirmeye yönelik çeşitli uygulamalar da geçmiş yıllara oranla giderek artmaya başladı…

Bu sene Antalya Büyükşehir Belediyesi’nin Caddeleri Güzelleştiriyoruz Projesi ile Antalya’nın bazı ana caddeleri hakettiği kimliğe ulaşmaya başladılar.

Caddeleri – Kaldırımları düzeltiyoruz emeği geçen herkese teşekkürler… Peki ya binalar? Cadde cadde güzelleşiyoruz kabul ama kafamızı kaldırmamak kaydıyla.

Misal Işıklar’da geziyoruz, kaldırımlar şık, akşam her yer ışıl ışıl. Ama kafanızı kaldırıp bakımsızlıktan enkaz yığınına dönmüş Antalya’nın en eski apartmanlarını görünce bütün keyfimiz kaçıyor. Avrupa’da getto diye tabir edilen beton bloklar, toplu konutlar bile bugün sanatçıların ve mimarların elinde birer sanat harikasına ve turistik cazibe merkezlerine dönüştürülüyor.

Benzer uygulamayı bizim belediyelerimiz neden yapmıyor. Mevcut yasa ve yönetmeliklerle Işıklar Caddesi’ndeki, Güllük’teki binalara çeki düzen vermek kolay iş değil. Ama belediyeler yaratıcı ve gerçekçi projelerle kamuoyuna asıl işin kenti güzelleştirmek ve daha yaşanabilir mekanlar yaratmak olduğunu anlatırsa sorun çözülür diye düşünüyoruz.

Avusturya’nın Viyana kentinde Avusturyalı sanatçı Friedensreich Hundertwasser tarafından yeniden restore edilen “Hundertwasser Evi” bugün dünya çapında tanınan ve kente gelen turistlerin ilk uğrak yeri olan bir cazibe merkezidir. Viyana Belediyesi’nin desteğiyle sanatçı tarafından yeniden tasarlanan binanın dış yüzeyi rengarenktir. Evlerin tam karşısında bir de “Hundertwasser Village” adıyla hediyelik eşyaların satıldığı bir kafe ve mağaza bulunmaktadır.

Benzer mimari yapılar Avrupa’nın bir çok yerinde mevcut. Barselona’da ünlü ressamlar Miro, Salvador Dali ve Picasso adeta kent ile özdeşleşmiş yapılar, eserler mevcut.

Antalya için “Türkiye’nin dünyaya açılan penceresi, vitrini” gibi tanımlar yapıyoruz ama hepsi sözde. Altın Portakal gibi Türkiye’nin en eski film festivalini yapan kentte Sinema’ya dair objeler bile yok denecek kadar az.

Işıklar’da kaldırımlar güzel ama tüp patlaması nedeniyle enkaza dönen hala yıkılmayı/restorasyonu bekleyen Girne apartmanı şuanki görünütüsüyle Bosna’dan, Suriye’den, Libya’dan, Irak’dan ya da Lübnan’dan çekilmiş bir fotoğraf karesini anımsatıyor… Bu kötü görüntüyü silmek çok mu zor anlamak mümkün değil.

Güzelleştirilen caddeler deki binalar için sanatçılardan destek istenebilir. İsteyenin bir yüzü…

Ünlü Türk ressamlarına böyle bir talepte bulunulabilir. Bu binaları nasıl güzelleştirebiliriz diye sorulabilir.

“Friedensreich Hundertwasser, Avusturyalı bir mimar-ressam. Doğada hiçbir şeyin düz çizgileri olmadığından hareketle, alışageldiğimiz düz çizgileri ve simetrik yapısı olan binaların insan doğasına uygun olmadığını düşünen mimar, farklı yöntemler denemiş. Dış duvarlarda veya evin içinde engebeli yapılar, asimetrik çizgiler, hiçbiri birbirine benzemeyen pencereler, rengarenk mozaikler ve olabildiğince bitkiden oluşan binalar tasarlamış. Bunlardan biri de Viyana’da bulunuyor. 1983-85 yılları arasında yapılan Hundertwasser Evi, ressamın ilk mimari projesiymiş.”