“Kentin Sesi” Nizamettin Şen’in Kaleminden
Yazılarını ve twitlerini büyük keyif ile takip ettiğimiz Kent Düşünürlerimizden Nizamettin Şen’in “Kentin Sesi” yazısını affına sığınarak paylaşıyoruz…
…….
Geçen hafta Antalya’nın anatomisi, Kentin Kokusunu yazmıştım. Bu hafta da Kentin Sesi üzerinde duracağım. Başlangıç sorusu, Kentin kokusu olduğu gibi Kentin kendine özgü sesi var mıdır? Tek cevap; Evet vardır. Alman ses tasarımcısı Hans Ulrich Werner’in Lizbon, Madrid, New York gibi 30 kentin sesini arşivleyen ve kentlerin seslerinden her kentin manzarasını çizdiğini duymuşmuydunuz?
Kendisi ile yapılan söyleşide Werner “Sokakları, meydanları, çeşmeleri, gün doğuşundaki sessizliği, caddeleri, ayakkabıcı dükkanı, fırın gibi yerleri kaydederim. Her kentin kendine özgü bir sesi vardır. Kimi boğuk, kimi parlaktır. Dinler, bu karakteristiği saptarım. Ses tasarımlarım iki parçadan oluşur. Önce kentin ses seçkisini, yani akustik ekolojisini duyarsınız. Sonra bu seslerden yaptığım tasarımı gelir. Üçüncü adımı kent için ses tasarımı yapmaktır. Bu alanda çalışanlar da var, fakat ben sosyolojiyi, psikolojiyi, mimariyi ilgilendiren bu alana girmedim.” derken Kentlerin kendine özgü sesine dikkat çekiyor. Her kentin kokusu gibi “SESİ”ninde bir birinden farklı olduğunu yaptığı çalışmalarla DVD lerle zaten gösteriyor.
Kentlerin kendine özgü sesini sadece onları çağrıştıran müziğe indirmemek gerekir. Yani Atina dediğinizde sadece kentin sesini Sirtaki olarak algılamayız. Tıpkı, New Orleans’da jazzı, Sevilya dediğimizde Flamenko’yu, Bonosaires dediğimizde Tango’yu kentlerin tek sesi olarak düşünemeyiz. Müzik bir kentin sesi için önemlidir ama tek başına kentin sesi olamaz.
Kentin sesi, sesizlikten tutun, kaos seslere kadar uzanır. Hatta kulakları patlatan, insanı strese sokan trafik gürültüsüne kadar. Sokak satıcıları, Okul bahçesinden çocuk sesleri, Kuş sesleri,yaprak sesleri, sokak hayvanlarının sesleri,Kilise Çanı, Ezan, demirciler çarşısındaki dövülen demirin, bakırın sesi ve halkın konuştuğu farklı dillerin armonisi. Burada hemen belirteyim geçmişte Antalya’da 22 farklı dil konuşulduğunu düşünürsek sadece bu dillerdeki armoni farklılığı nasıl bir kent sesi yaratırdı kim bilir…
Geçmişteki Antalya’nın sesi ile bugünkü ses farklıdır. Geçmişte Antalya’ya özgü seslerle bugün ortak olan sesler ağırlıktadır ama yeni katılan sesler aşırı nüfus artışından dolayı trafik sesi baskınına uğramıştır. Bir turizm kenti olmasından dolayı hiçbir zaman sanayi gürültüsü Antalya’ya bulaşmamıştır.52 farklı ülkeden, 11 milyon turist ağırlayan kentin, kent sesi bu nedenle zenginleşmiştir.
Sanatçı Serra Yılmaz bir söyleşisinde, Türkiye’ye gelen yabancıları en çok şaşırtan sesin sabah ezanı olduğunu söylemiş ve “bizse uyumaya devam ediyoruz çünkü o ses beynimize kayıtlı” demiş. Sonra Sizce her şehrin farklı bir sesi var mı? Diye sorulan soruya verdiği cevap, tam benim düşündüğüm gibi ;”Var tabii… Mesela Paris’te vapur sesi duymuyorsunuz. Vapur seslerini ele alırsak, Venedik’le İstanbul’un sesleri birbirine benzer diyebiliriz. Ama sular yükseldiğinde çalan sis düdüğünü sadece Venedik’te duyarsınız. Yani her şehrin kendine göre bir dili, sesi ve ritmi var.” İstanbul için de bolca çocuk sesi var diyor.
Antalya merkezinin kent sesi ile, ilçelerinin sesi farklılık göstermesi doğaldır. Ona en çok benzeyen Alanya’nın sesidir. Beni en çok etkileyen de Kemer’in sesidir, yani sessizliğidir.. Antalya’nın ortak sesi bence “SU”sesidir. Arıklar, Şelaleler, Dereler, Dalgalar ve Yağmurlar. Ortak olarak Antalya Kentinin sesini bozan tek varlık “MOTOSİKLETTİR” Bu yazıyı yazarken de motosiklet sesi ,beni en rahatsız edici boyuttaydı.
İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen sesler tek kelime ile gürültü dür.Ses kirliliği de, gürültünün hafifletilmiş tarifidir.
Citta Slow, Yavaş Kent, dünya üzerinde hızla yayılıyor. Antalya’nın Kaş ilçesi bu konsepte aday oldu. Umarım “mış” gibi yaparak bunu başaramayacaklarını bilirler. Bu nedenle önce Motosikletten Kaş’ı arındırırlar. Huzurlu bir kentin en büyük düşmanı “gürültüdür”
………
Tavsiyemiz: Nizamettin Şen’in yazılarını takip etmek için Salı günleri Sabah Akdeniz ve turizmgazetesi.com web sitesini takip ediniz.
Benzer Yazılar
Yazar Hakkında
FullAntalya
1 Yorum
Yerel yönetimler keşke Nizamettin Şen’in fikirlerini bir proje olarak ele alıp, uygulayabilse. Antalya’yı ileriye taşıyacak bir beyin takımı oluşturulmalı ve buradan çıkacak projeler hayata geçirilmeli.