“TOHUM”UN YOLCULUĞU
|İnsanoğlunun ektiği ilk tohumun Anadolu’dan başlayıp Avrupa’ya uzanan yolculuğunun öyküsünü anlatan “TOHUM” belgeseli Antalya Kültür Sanat’ta Antalyalı izleyiciyle buluştu.
Seher Özen Karadeniz
“İnsanoğlu ilk neden buğdayı öğüttü?”, “İnsanoğlu yerleşik hayata neden ve nasıl geçti?” “Buğday, arpa gibi tohumlar Anadolu’dan Avrupa’ya giderken hangi rotaları izledi? Tohum” belgeseli ilk tohumun Anadolu’dan başlayıp Avrupa’ya uzanan muhteşem yolculuğundaki tüm sorulara ışık tutuyor.
Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu; 2018 Avrupa Kültürel Miras Yılı çerçevesinde insanoğlunun ektiği ilk tohumun yolculuğunun hikayesini görselleştirdi. İlk olarak İstanbul’da gösterilen belgesel Antalya Kültür Sanat’ta Antalyalı izleyiciyle buluştu.
Yapım ve yönetmenliğini Sevinç Baloğlu’nun üstlendiği 3 bölümden oluşan belgesel ilk kez Anadolu’da evcilleştirilip yetiştirilen buğday ve diğer tohumların Avrupa’ya uzanan yolculuğunu, arkeologların anlatımı; Avrupalı ve Türk bilim insanlarının çalışmaları ile ele alıyor. Belgesel, medeniyetin kurucusu olarak kabul edilen buğday, arpa gibi tohumların tarihsel yolculuğunu arkeolojik, arkeobotanik, etnobotanik gibi arkeolojinin farklı dallarındaki verilerle anlatıyor.
Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye arasında uzun yıllardır süren arkeoloji alanındaki işbirliğinin ve sahip olunan ortak kültürel mirasın dile getirildiği belgesel için Anadolu’da 20’den fazla kazı alanı ve müzede çekim yapıldı, Yunanistan, Bulgaristan ve İtalya’da çok sayıda kazı alanına gidildi, buralarda çalışan Avrupalı ve Türk bilim insanlarıyla söyleşiler çekildi.
Prof. Dr. Mehmet Özdoğan, Dr Burhan Ulaş ve Nezih Başgelen’in danışmanlığında Ümit Sezgin ve Vincent Bouvard’ın koordinatörlüğünde hazırlanan 3 bölümlük belgeselin yapım ve yönetmenliğini üstlenen Sevinç Baloğlu, gösterimden sonra izleyicilerin filmle ilgili sorularını yanıtladı.
Baloğlu; “Gerçekten çok meşakkatli bir işti. Bugüne kadar çok belgesel çektim fakat daha önce bu belgesel kadar fazla girdisi olan bir iş yapmadım. Buğdayın ekim ve biçim mevsimini bekledik. Arkeologların kazı mevsimini ayrı bekledik. Çekim takvimini ayarlamak o kadar zordu ki, tabii bu da bütçe demek. Yaklaşık 1,5 yıllık ön araştırmanın ardından çekimlere başladık. Çekimler 7 ay sürdü. Projenin bütçesi böyle bir iş için çok yüksek değildi. Yaklaşık 70 bin Euro civarındaydı. Çekimler için 10 kişilik bir ekiple, yaklaşık 20 bin kilometrelik yol yaptık. AB koordinatörleri ve Kültür Bakanlığı kazı izinleri konusunda çok yardımcı oldular. Danışmanlarımızın çok büyük emekleri var” şeklinde konuştu.
Antalya’nın ardından İzmir’de gösterilecek olan belgeselin henüz yurt dışında gösterilmediğini ifade eden Baloğlu, AB Koordinatörlüğünün yapacağı program çerçevesinde; Yunanistan Bulgaristan, Polonya, Almanya, İtalya ve İngiltere gibi Avrupa ülkelerinde de gösterileceğini söyledi.